Waar de leugen regeert
Heel Europa is in rep en roer. Sterker nog, de wereld staat op zijn achterste benen. Van Moskou tot Washington, van Londen tot Parijs, overal hebben woede en hoon de kop opgestoken. En een Nederlander is er de oorzaak van. Jeroen Dijsselbloem, minister van Financiën, voorzitter van de Eurogroep, maar in werkelijkheid een dook eerste klas. Een dilettant, een incompetente naïeveling, aldus anonieme 'EU-ambtenaren' (duur betaald schoelje dat volgzame journalisten op dwaalsporen brengt), geschrokken diplomaten en alom gerespecteerde columnisten in kwaliteitskranten als The Guardian en wat dies meer zij.
Ik zie het voor me. In de aangename omgeving van een Brussels grand café zegt de ene diplomaat tegen de andere: "Heb je de commotie rond Dijsselbloem nog gevolgd?" Zijn gesprekspartner nipt van een voortreffelijk cognacje. "Eh, zijdelings, wat heeft hij gedaan?" De diplomaat gaat er eens goed voor zitten. "Hij heeft uitspraken gedaan waardoor de stabiliteit van de EU in gevaar kwam." Geschrokken giet de andere diplomaat pardoes de resterende cognac in zijn keelgat. "Heeft-ie gelogen of zo?" piept hij onder invloed van het edele vocht. "Nee," luidt het antwoord; "Erger nog, hij heeft de waarheid gesproken!"
Niet de uitspraken van Jeroen Dijsselbloem maar de wereldwijde reacties daarop hebben onbedoeld een mechanisme blootgelegd waar ik persoonlijk van huiver. Een elite van politici, diplomaten, hoge ambtenaren, columnisten en hun gelijken manipuleert het klootjesvolk, omdat sommige waarheden het algemeen belang schaden. En wat het algemeen belang is, maakt die elite graag zelf uit. Minister Dijsselbloem schond de ongeschreven wet die de elite bindt en vooral daarom waren de reacties welhaast hysterisch. Wat dacht dat groentje uit Nederland nou eigenlijk? Waar haalde die blaag de moed vandaan om het klootjesvolk voor de verandering eens correct te informeren over de manier waarop de EU in het vervolg de bankencrisis gaat aanpakken? Had hij dan niets geleerd van een grootheid als Noud Wellink, de oud-president van de Nederlandsche Bank, die met een glimlach op zijn gelaat keihard zat te liegen over de Nederlandse bijdrage aan de redding van Griekenland? Nee hoor, dat geld waren we helemaal niet kwijt. Dat zou tot op de laatste eurocent worden terugbetaald. Of nee, correctie, we zouden zelfs meer terugkrijgen dan we hadden uitgeleend, want daar was ook nog de rente! Noud wist dat hij de boel zat flessen, maar hij deed het voor de goede zaak. En het leverde hem ongetwijfeld veel waardering op van dezelfde elite die zich nu als een meute wolven op Jeroen Dijsselbloem heeft geworpen.
Als de boodschap niet bevalt, storten we ons op de boodschapper. Het is een gegeven van alle tijden. In de Gouden Eeuw rukte het volk letterlijk de gebroeders Jan en Cornelis de Witt uiteen. Ons land was reddeloos, redeloos en radeloos. Het grauw had een zondebok nodig en hup daar vond het er twee voor de prijs van één. In de coulissen stond prins Maurits goedkeurend toe te kijken. En nu zien we, zij het op een ander niveau en met minder lichamelijk geweld, hetzelfde gebeuren. Dat uitgerekend D66 zich in de Tweede Kamer voor het karretje van de elite laat spannen, maakt de hele zaak grotesk.
De voorspellende woorden van Jeroen Dijsselbloem zullen niet lang nagalmen, want ik ben er van overtuigd dat ze al gauw werkelijkheid worden. Tel uit je winst.