Leve het Olympisch Stadion
Mag ik even citeren uit eigen werk? Het is een column, die op 10 augustus 1991 in De Courant Nieuws van de Dag verscheen. De eerste van vijftien bijdragen die gericht waren tegen de sloop van het Olympisch Stadion. Eigenlijk was daartoe begin jaren '90 al besloten. Het college van Burgemeester en Wethouders van Amsterdam stond er achter, het bestuur van Ajax vond het geen punt en de gemeenteraad van de hoofdstad liet zich de plannen van PvdA-wethouder Louis Genet aanleunen onder het motto: Wie zwijgt stemt toe.
Eerst het citaat uit de krant van 10 augustus 1991: "Lang, heel lang geleden, toen Amsterdam nog geen junks, tasjesrovers, heroïnehoertjes en stadsdeelraden had, was het feest aan het Stadionplein. 1928. Het Olympisch Stadion van Amsterdam werd in gebruik genomen. De trots van de stad. Met een gemeentelijke subsidie van slechts 250.000 gulden was het belangrijkste bouwwerk voor Amsterdams Olympische Spelen dan toch tot stand gekomen. De landelijke overheid had er geen cent aan bijgedragen, net zomin als aan de Spelen. Een voorstel om het evenement met in totaal 1 miljoen gulden te subsidiëren was reeds in 1925 door de Tweede Kamer getorpedeerd, al was het maar omdat het 'in strijd (was) met het apostolisch woord dat van de lichamelijke oefening zegt: zij is tot weinig nut.'
Politiek blijft politiek.
Gelukkig had het Nederlandse volk ingegrepen en een manifest van het 'Comité 1928' in twee weken tijd met bijdragen en garantstellingen voor in totaal anderhalf miljoen gulden beantwoord. De Olympische Spelen van Amsterdam, die op 2 miljoen gulden waren begroot, waren daarmee door het volk gered.
Toen het Olympisch Stadion in 1928 werd opgeleverd, had het op de kop af 1.241.181 gulden en 30 cent gekost. Zuinigheid met vlijt bouwt stadions als kastelen. De bouwmeester, Jan Wils, verdiende er afgezien van zijn honorarium, zelfs de gouden medaille in de afdeling architectuur van de olympische kunstwedstrijden mee. Hij was een exponent van de Nieuwe Zakelijkheid en hij had laten zien dat moderne bouwvormen niet alleen efficiënt maar ook mooi kunnen zijn. Het was dan ook een prachtig stadion, daar waren vriend en vijand het over eens.
Als een koning met spilzucht en vlijt een sprookjeskasteel laat bouwen en na zijn dood laten zijn opvolgers het onderhoud over aan de vrije natuur, zal het niet lang duren of dat kasteel is tot een ruïne vervallen."
Ik spring verder in de column: "De graftombe van Otto Roffel wordt het Olympisch Stadion nu genoemd door mensen die daarmee slechts hun eigen leegheid laten zien, want het Olympisch Stadion van Amsterdam hoort op de Monumentenlijst. (...) Het stadion moet dus weg. Er moeten 1500 huizen voor in de plaats komen. Die schijnen niet ergens anders gebouwd te kunnen worden. (...) Burgers van Amsterdam, sta toch eens op voor iets dat werkelijk de moeite waard is. Zet u in voor het behoud van het Olympisch Stadion."
We weten inmiddels allemaal dat het Olympisch Stadion niet is gesloopt, maar het heeft echt een haartje gescheeld of het had er niet meer gestaan. Gelukkig wakkerde het maatschappelijk protest in Amsterdam en omstreken aan, werd het stadion op de Monumentenlijst gezet en schoot zowaar de gemeenteraad van Amsterdam wakker. Het Olympisch Stadion werd gerenoveerd voor een bedrag van ruim 20 miljoen gulden. Een topprestatie van architect André van Stigt. De tweede ring, die in de tweede helft van de jaren '30 was gerealiseerd, ging er af, waardoor het stadion dichterbij het oorspronkelijke ontwerp kwam te staan.
En nu zijn er plannen om, als Nederland en België het wereldkampioenschap voetbal mogen organiseren, het Olympisch Stadion op te krikken naar het niveau van deze tijd, zodat ook daar WK-wedstrijden kunnen worden gespeeld. Als de plannen doorgaan, komt er een tweede ring op en zal het uiteraard ook op andere onderdelen worden aangepast aan de 'voetbalstadioneisen' van deze tijd. Ik vind het een fantastisch idee. En ik ben er eerlijk gezegd trots op dat ik in de jaren '90 een bijdrage heb geleverd aan het behoud van het Olympisch Stadion. De grote man van de protestbeweging was Piet Kranenberg, oud-directeur van zowel Amstel als Heineken. Ik denk dat ik nu wel mag onthullen wat hij antwoordde toen ik hem vroeg wat het verschil tussen een Amstel- en een Heinekenbiertje is. 'Meneer Huis,' zei de man die voorop ging in het protest tegen de voorgenomen sloop van het Olympisch Stadion; 'dat wil ik u wel zeggen als u het voor zich houdt: van Heineken moet je meer pissen.' Piet Kranenberg is in juli van dit jaar op 91-jarige leeftijd overleden. Symbolisch hef ik het glas.
Proost meneer Kranenberg.