Lelijk eendje als format
Er klopt iets niet met die Grote Sensatie waar al tientallen miljoenen wereldburgers via You Tube van genoten hebben. Susan Boyle, de 47 jaar oude vrijster uit Schotland, heeft inderdaad de stem van een nachtegaal. Daar ligt het niet aan. En ook niet aan het feit dat Susans talent tot haar optreden in Britain's got talent onopgemerkt was gebleven. Dat wil ik allemaal best geloven. Maar waar ik niet intrap is de manier waarop de Grote Sensatie op televisie werd gebracht. Daar zat een luchtje aan en naarmate ik het filmpje op You Tube vaker heb bekeken, wordt die lucht steeds pregnanter.
We zien een lief mensje, gekleed in een japon uit de jaren '50, het podium opkomen. De jury, onder leiding van Simon Cowell, wisselt meeewarige blikken uit. Net zoals tijdens de opkomst van Paul Potts, de voormalige verkoper van mobiele telefoons, die met zijn Nessun Dorma heel Groot Brittanië en omstreken met stomheid sloeg. Goeie genade, wat komt daar nou voor een geval aangewaggeld? Verdwaald soms onderweg naar een gekostumeerd bal?
"What's your name darling?" vraagt Simon, een niet onknappe snuiter die over het vermogen beschikt om met één enkel subtiel gebaar een kandidaat tot ver onder het maaiveld de grond in te boren. Susan stelt zich voor, maar kijkt u ondertussen heel goed naar de overige juryleden en met name ene Amanda, die als de deugd in het midden zit. Ligt het nou aan mij, of zit die Amanda zich al voor te bereiden op de enorme verrassing die haar appetijtelijke gelaatstrekken moeten weerspiegelen zodra het bekkie van Susan open gaat? Want dat is dus het gevoel dat mij bij het zien van dat filmpje bekruipt: dit is doorgestoken kaart. Die jury weet al dat er iets heel bijzonders gaat gebeuren. Iets dat zelfs de Grote Sensatie Paul Potts zal overtreffen. Een nog zieliger typetje dan Paul, met een gouden stemgeluid dat zich met dat van de groten der aarde kan meten. Ze weten het, die rakkers. Simon Cowell legt het er net iets te dik boven op. Dat draaien met zijn ogen, dat een blik van verstandhouding wisselen met zijn mede juryleden... Kom op zeg, neem je grootje in de maling!
Oordeel zelf. Surf even naar dat filmpje of klik het aan op de website van De Telegraaf. Misschien ben ik te achterdochtig, dat zou kunnen. Maar ik denk dat u het wel met mij eens zult zijn. Het ziet er allemaal te gepolijst uit. Slim geënsceneerd om de kijkcijfers net zo hard of misschien wel harder omhoog te laten schieten als met het optreden van Paul Potts.
Waar we nu dus op kunnen wachten is dat van dit fenomeen een format wordt gemaakt. Eerst komt er een zoektocht naar zielige Assepoesjes- en katertjes in de provincie die al jaren in de badkamer Pavarotti of Streisand naar de kroon steken en die daarvoor geen enkele waardering krijgen, omdat beide ouders hardhorend zijn en een jonger broertje voortdurend "Hou nou toch eens je kop!" krijst. De vraag is natuurlijk wat de programmamakers gaan doen als dat terrein is afgegraasd. Ik zie hen er voor aan tegen die tijd getalenteerde zangers en zangeressen die op het punt staan bij het grote publiek door te breken als miskend talent in te huren. Want mensen zijn gek op een lelijk eendje. Ze kunnen er niet genoeg van krijgen om te kijken naar zo'n vermeend Zielig Geval dat al die arrogante namaaksterren op hun nummer zet. En televisie is illusie, dus de massa van de kijkers zal niet in de gaten hebben dat die gedateerd geklede en gecoiffeerde, mollige advertentieblaadjesbezorger in werkelijkheid een onlangs cum laude aan het conservatorium afgestudeerde heldentenor is wiens docenten een prachtige toekomst in de wereld van het klassieke lied voor hem in het verschiet zien. Tandjes beetje bijgewerkt, hier en daar een pukkeltje aangebracht en de hele goegemeente tuint er met boter en suiker in.
Totdat ook daar de lol vanaf is. Maar dan verzinnen de illusionisten van het Beeldschermamusement gewoon wat anders om de kijkcijfers op te schroeven. Want het gaat om de kijkcijfers, de rest is bijzaak. Zelfs Susan Boyle. Al heeft ze wel mooi een uitnodiging van Oprah op zak.