Snip snapt Snap niet
Het gebeurt me niet vaak dat ik minutenlang twijfel over de vraag met welke zin ik een verhaaltje als dit moet beginnen. Meestal rolt het er als vanzelf uit, maar nu is het ploeteren. Ik vraag me zelfs af of ik het onderwerp dat ik op het punt sta aan te snijden bij nader inzien moet vervangen door iets luchtigs, iets vrolijks, iets dat de mensen doet lachen in deze tijd van economische crisis, JSF List & Bedrog, conducteurs die hun leven niet meer zeker zijn op het perron en een uit verbittering gehouwen man met een geblondeerde plumeau op zijn kanis die virtueel de grootste politieke partij van het land leidt. Maar vooruit, zoals de majoor tegen zijn paard zeide, ik zal van wal steken. En ik doe dat met de getrouwe weergave van een Moment Onderweg.
Ik zat in de auto en ik schoof nietsvermoedend een cd van Snip & Snap in de daartoe bestemde gleuf. Eerlijk gezegd ben ik niet zo gecharmeerd van Snip & Snap, maar ik heb die cd voor mijn verjaardag gekregen en ik wil niet ondankbaar lijken voor enig geschenk dat met de beste bedoelingen voor mij is uitgekozen. Och heden, ik heb weer dat barokke vandaag, dat wijdlopige, gaat u er maar even voor zitten. Hoe dan ook, juffrouw Snip en juffrouw Snap deden vergeefse pogingen mij met hun ontzaglijk gedateerde grappen aan het lachen te maken. Niets ten nadele van de beide dames, die triomfen hebben gevierd. Gewoon een andere tijd, zullen we maar zeggen.
Ik wilde Snip & Snap net uit de cd-speler halen toen twee mij onbekende stemmen een liedje inzetten. Jaren dertig, schat ik. Over een hand die in een andere hand gleed en een maantje dat het tafereel lieflijk verlichtte. En weet u wat er gebeurde? Er sloot zich een hand om mijn keel. Of was het een brok in die als een hand om mijn keel aanvoelde? Het begon te prikken achter mijn ogen. Een schier ondraaglijke weemoed daalde op mij neer. (Ondertussen stuurde ik mijn wagen over een rotonde, maar dit geheel terzijde). Ik dacht: Ik ben gestoord! Welke gek verlangt er nou terug naar een tijd die de zijne helemaal niet was? ik ben een kind van de jaren vijftig, zestig. Na de Tweede Wereldoorlog geboren. Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat ik geëmotioneerd raak door zo'n liedje dat mij in wezen koud zou moeten laten? De muziek stierf weg, de ijzeren hand gleed van mijn keel en terwijl ik mij nog afvroeg waar die emotie in vredesnaam vandaan was gekomen, hoorde ik reeds uit de luidsprekers in mijn auto: "Want Snip snapt niet wat Snap snapt en Snap snapt niet wat Snip snapt." Grommend draaide ik de dames de nek om.
Later die dag schoot mij een ander voorbeeld van emotie in relatie tot een 'voor-mijn-tijdse-tijd' te binnen. Jaren geleden maakte ik met drie kaartvrienden een tocht langs oorlogsbegraafplaatsen voor het kanonnenvoer van de Eerste Wereldoorlog. De zinloosheid van die massale mensenslachting in combinatie met de van weemoed naar een vervlogen vredestijd getuigende Engelstalige liedjes uit die periode zorgde er voor dat ik bijna elke dag tot tranen werd geroerd. Op een Duits oorlogskerkhof zag ik de van een Davidster voorziene grafstenen van joodse militairen, die wellicht zij aan zij met korporaal Hitler hadden gevochten. Die waren gesneuveld voor de toekomst van hun nageslacht, dat zo'n twintig jaar later op bevel van de oude legermakker Adolf de dood in zou worden gejaagd. Wat maken we er toch elke keer weer een rotzooi van.
En misschien was het wel dat gevoel waardoor ik even brak in mijn auto. Het gevoel dat we technologisch op weg zijn naar Mars, maar dat we tegelijkertijd nog altijd niet in staat zijn het beest in ons af te schudden. Graaiende bankiers, manipulerende ministers, gewelddadige perronprimaten en Politicus Plumeau die binnenkort de tent gaat overnemen. Bij nader inzien was dat Moment Onderweg zo gek nog niet.