Wordt De Kromme dwarser?
Soms werp je een vraag op waar je eigenlijk het antwoord al op weet. Je vindt dat antwoord te pijnlijk en daarom creëer je een vluchtweg. Anderen moeten het verlossende woord maar spreken, dan kun jij altijd nog vergoelijkend met je tong klakken. Nou, nou, zo erg is het nu ook weer niet. Dat soort manoeuvres. Het is natuurlijk laf, maar heb ik ooit beweerd dat ik een held ben? Zo'n als antwoord vermomde vraag kwam in mij op toen ik gisteravond Willem van Hanegem zag in zijn rol van voetbalanalyticus. Is De Kromme een karikatuur geworden van de karikatuur die hij van zichzelf heeft gemaakt, vroeg ik mij af. En zo ja, wie durft dat dan tegen hem te zeggen?
Kees Jansma lijkt mij een goede kandidaat om Willem eens apart te nemen. Kees is zo'n beetje de enige in voetballanddusdewereld voor wie Van Hanegem enig respect toont. Verder komt hij steeds verder af te staan van de wijsneuzen en mooipraters door wie hij blijkbaar wordt omringd. Ook als ze, zoals Marc van Hintum, op een heel behoorlijk niveau hebben gevoetbald, kunnen die praatjesmakers tegenswoordig niet veel meer goed doen in de ogen van de man die zelfs als half blinde nog geniale dingen met een bal kon doen. Over het gezichtsvermogen van De Kromme straks meer.
Willem zat dus in de studio waar hij, samen met oud-international Van Hintum, de wedstrijd Dynamo Kiev - Barcelona van uitleg voorzag. Dynamo was weliswaar op voorsprong gekomen, maar Barcelona maakte nog in de eerste helft gelijk met een werkelijk prachtig doelpunt uit een superieur tiktakspelletje van één keer de bal raken, dat eindigde in een voorzet die voortreffelijk werd afgerond. Marc mocht er als eerste iets over zeggen en geheel in lijn met mijn eigen opvatting sprak hij van een fantastische goal. De Kromme keek alsof hij een rookworst van de Hema hoorde praten. Die geringschattende blik, gecombineerd met een bijna voelbare agressie... Brrr! Even later mocht De Kromme zijn gal verbaal spugen. Hoezo fantastische goal? Daar staat die gosert toch voor in de spits. Of niet? Dan maakt zo'n gast een goal en dan is het meteen van hela hola, weet je niet? Kijk as tie nou bij Urk speelde, dan was het een aardige goal. Aardig. Maar die gast speelt niet bij Urk. En die voorzet was ook wel aardig, maar ga nou niet net doen alsof er een wereldwonder is gebeurd. Weet je niet? Willems grote werkmanshanden met die vertederende zegelring bewogen keurig mee op de maat van De Kromme's nauw verholen minachting. Je zag hem zowat denken: Ik zit naast een oliebol. De presentator, een fruitig ogende jongeman wiens naam mij niet te binnen wil schieten, kromp tijdens het cynische betoog van de voormalige vedette ineen. Marc van Hintum lachte schaapachtig. Ik moest denken aan oude mannen die zo verzuurd zijn geraakt dat ze zich nergens meer iets van aantrekken. Ze laten boertjes in een winkel en windjes op straat en niets maar dan ook niets deugt, ofschoon die vermaledijde maatschappij nu juist met hun twee handen is opgebouwd.
Ooit was Willem van Hanegem dwars maar geestig. Ik herinner mij de vraag van een verslaggever, die op het trainingsveld bij Feyenoordtrainer Van Hanegem kwam informeren waar de in een transfer verwikkelde Josef Kiprich zich bevond. "Waar is Josef?" vroeg de verslaggever. Willem antwoordde zonder nadenken: "Dat moet je aan Maria vragen." Ik heb hem ooit, samen met mijn collega Jan de Deugd, geïnterviewd toen hij vlak voor zijn afscheid stond. Hij vertelde en passant dat hij de week daarop aan staar zou worden geopereerd. Of hij daar in zijn nadagen bij AZ last van had gehad? Ja, toch wel. Eerlijk gezegd kon hij zijn medespelers nauwelijks van zijn tegenstanders onderscheiden. Even later vroeg hij aan Truus of de koe die melk voor de koffie moest leveren al gemolken was.
Die Kromme zie ik veel en veel liever dan de muppet die van Willem bezit lijkt te hebben genomen. Jansma, werk aan de winkel!