Rechter in een dictatuur
Dat houdt me nou al jaren bezig: wat voor mensen zijn het die in een dictatuur van het hardste soort rechter willen zijn? Nou ja zijn... spelen lijkt mij een beter woord in dit verband. Zo'n rechter in Birma is natuurlijk niet meer dan een acteur, een paladijn, een knechtje van het regime, een doorgeefluik. Gemakkelijk baantje. De straffen worden van hogerhand doorgegeven en de rechter hoeft ze, gekleed in een schijngewaad van de rechtvaardigheid, alleen maar uit te spreken.
Wat zouden het voor mensen zijn die zich daarvoor lenen? Dom zijn ze niet, want ze hebben rechten gestudeerd. Maar wat is er na die studie in hun gevaren om ziel en zaligheid te grabbel te gooien voor een baantje als buikspreekpop van een handvol mesjogge militairen of een over zijn eigen benen struikelende Aziaat die, al dan niet gedwongen, door iedereen Onze Geliefde Leider wordt genoemd?
Wat ben je voor iemand als je een politieke tegenstander van de heersende macht jaren dwangarbeid oplegt, terwijl je heel goed weet dat negentig procent van de aanklacht nergens op slaat. En zouden die lui er werkelijk van overtuigd zijn dat John Yettaw, om maar even bij Birma te blijven, onderdeel is van een complot en niet gewoon een ex-militair die zo nu en dan de weg kwijt is en dan buitengemeen vreemde dingen gaat doen? In Nazi Duitsland was inderdaad een heerschap actief van wie je welhaast moet aannemen dat hij werkelijk het idee had door middel van showprocessen das Reich tegen spionnen en wat dies meer zij te moeten verdedigen. Deze man heette Roland Freisler. Hij was de superaanklager van het Derde Rijk, die in een tijdsbestek van circa zes jaar zo'n 2500 mensen de dood heeft ingejaagd.
Onder hen Hans en Inge Scholl, leden van de Duitse studentenverzetsgroep Die weisse Rose. Voor hen kan, wat mij betreft, geen standbeeld te groot zijn. Freisler, die ook wel 'Razende Roland' werd genoemd, liet zijn mannelijke verdachten te ruime broeken aanmeten waar geen riem of bretels bij werden geleverd. Als ze moesten opstaan, konden ze niet anders dan met één hand die broek omhoog houden. Verder schreeuwde hij de arme beklaagden toe alsof hij wilde laten zien dat hij net zo woedend kon krijsen als de Führer. De verdachten werden niet geacht iets terug te zeggen en als ze het al deden, werd hen met een huiveringwekkende schreeuw het zwijgen opgelegd. Ik heb wel eens naar beelden van die Freisler gekeken en de rillingen lopen over je rug. Wat een demon die man. En dan te bedenken dat hij communist was geweest, wat in die tijd toch heel vermetel was. Van Freisler is verder bekend dat hij tegen zijn medewerkers over verdachten wier proces nog bezig was zei: "Die kop moet er af." Trouwens, als er al eens iemand werd vrijgesproken, verdween die over het algemeen linea recta naar een concentratiekamp.
Het is mogelijk dat de rechter die Aung San Suu Kyi nog maar weer eens achttien maanden extra huisarrest oplegde, een soort Aziatische Roland Freisler is. Iemand die echt gelooft in wat hij doet. Maar monsters zoals Freisler komen niet zo vaak voor. Ik houd het er maar op dat die rechter op Birma gewoon een zakkenwasser is die een comfortabel bestaan boven integriteit verkiest. U wilt natuurlijk weten hoe het met Roland Freisler is afgelopen. Heeft hij zelf terecht gestaan en hoe luidde zijn straf? Welnu, de man heeft het einde van de Tweede Wereldoorlog niet gehaald. Hij is tijdens een bombardement om het leven gekomen. Dat noemen ze gerechtigheid.